Mất kinh nguyệt là gì? Tìm hiểu chi tiết 2024!

Mất kinh nguyệt, hay amenorrhea, là tình trạng không có chu kỳ kinh trong thời gian dài. Tình trạng này có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ vấn đề sức khỏe đến thay đổi lối sống. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị hiệu quả.

1. Mất kinh nguyệt là gì?

Mất kinh là hiện tượng không hành kinh qua một thời gian qui định. Phụ nữ thường mất kinh trước dậy thì, trong thai kỳ, cho con bú và sau mãn kinh. Nếu như không thấy kinh vào những thời điểm nêu trên, đó có thể là triệu chứng bệnh lý.

Có những loại vô kinh nào?

2.1. Vô kinh nguyên phát

Vô kinh nguyên phát là khi bạn chưa có kinh nguyệt lần đầu tiên ở tuổi 15 hoặc trong vòng năm năm kể từ khi có dấu hiệu dậy thì đầu tiên (như ngực phát triển). Thường là do các tình trạng di truyền (tình trạng bạn sinh ra đã mắc phải) hoặc các bất thường mắc phải (tình trạng phát triển sau khi sinh).

2.2. Vô kinh thứ phát

Vô kinh thứ phát là khi bạn có kinh nguyệt đều đặn, nhưng bạn ngừng kinh trong ít nhất ba tháng hoặc kinh nguyệt của bạn ngừng trong sáu tháng khi trước đó chúng không đều. Những lý do phổ biến cho loại vô kinh này bao gồm:

  • Mang thai
  • Cho con bú
  • Nhấn mạnh
  • Mắc bệnh mãn tính

Tìm hiểu A-Z về mất kinh nguyên phát và mất kinh thứ phát

Vô kinh thứ phát là khi bạn có kinh nguyệt đều đặn, nhưng bạn ngừng kinh trong ít nhất ba tháng hoặc kinh nguyệt của bạn ngừng trong sáu tháng khi trước đó chúng không đều

3. Nguyên nhân gây mất kinh nguyệt

3.1. Vô kinh tự nhiên

Trong quá trình sống bình thường, bạn có thể bị mất kinh vì những lý do tự nhiên, chẳng hạn như:

  • Mang thai
  • Cho con bú
  • Mãn kinh
  • Thuốc tránh thai

Một số người dùng thuốc tránh thai (thuốc tránh thai uống) có thể không có kinh nguyệt. Ngay cả sau khi ngừng thuốc tránh thai, có thể mất một thời gian trước khi rụng trứng và kinh nguyệt trở lại bình thường. Thuốc tránh thai tiêm hoặc cấy cũng có thể gây vô kinh, cũng như một số loại dụng cụ tử cung.

3.2. Thuốc men

Một số loại thuốc có thể gây ngừng kinh nguyệt, bao gồm một số loại:

  • Thuốc chống loạn thần
  • Hóa trị ung thư
  • Thuốc chống trầm cảm
  • Thuốc huyết áp
  • Thuốc dị ứng

3.3. Các yếu tố lối sống

1 – Cân nặng cơ thể thấp

Cân nặng cơ thể quá thấp, khoảng 10% dưới mức cân nặng bình thường — làm gián đoạn nhiều chức năng nội tiết tố trong cơ thể, có khả năng ngăn chặn quá trình rụng trứng. Phụ nữ mắc chứng rối loạn ăn uống, chẳng hạn như chán ăn hoặc ăn vô độ, thường ngừng kinh nguyệt do những thay đổi nội tiết tố bất thường này.

2 – Tập thể dục quá mức

Phụ nữ tham gia các hoạt động đòi hỏi phải tập luyện nghiêm ngặt, chẳng hạn như múa ba lê, có thể thấy chu kỳ kinh nguyệt của họ bị gián đoạn. Một số yếu tố kết hợp lại góp phần gây mất kinh ở các vận động viên, bao gồm lượng mỡ cơ thể thấp, căng thẳng và tiêu hao năng lượng cao.

3 – Căng thẳng

Căng thẳng về tinh thần có thể tạm thời thay đổi chức năng của vùng dưới đồi — một vùng não kiểm soát các hormone điều chỉnh chu kỳ kinh nguyệt của bạn. Quá trình rụng trứng và kinh nguyệt có thể dừng lại do đó. Chu kỳ kinh nguyệt đều đặn thường trở lại sau khi căng thẳng của bạn giảm.

20 Cách giải tỏa căng thẳng nhanh nhất để thành công hơn | AIA Vietnam

Căng thẳng về tinh thần có thể tạm thời thay đổi chức năng của vùng dưới đồi — một vùng não kiểm soát các hormone điều chỉnh chu kỳ kinh nguyệt của bạn

3.4. Mất cân bằng nội tiết tố

Nhiều loại vấn đề y tế có thể gây mất cân bằng nội tiết tố, bao gồm:

  • Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS). PCOS gây ra mức độ hormone tương đối cao và kéo dài, thay vì mức độ dao động như trong chu kỳ kinh nguyệt bình thường.
  • Rối loạn tuyến giáp. Tuyến giáp hoạt động quá mức (cường giáp) hoặc tuyến giáp hoạt động kém (suy giáp) có thể gây ra tình trạng kinh nguyệt không đều, bao gồm cả vô kinh.
  • Khối u tuyến yên. Khối u lành tính (không phải ung thư) ở tuyến yên có thể ảnh hưởng đến quá trình điều hòa hormone của kinh nguyệt.
  • Mãn kinh sớm. Mãn kinh thường bắt đầu ở độ tuổi khoảng 50. Nhưng đối với một số phụ nữ, lượng trứng trong buồng trứng giảm trước tuổi 40 và kinh nguyệt ngừng lại.

3.5. Các vấn đề bẩm sinh

Các vấn đề bẩm sinh cũng có thể gây ra tình trạng vô kinh:

  • Sẹo tử cung. Hội chứng Asherman, một tình trạng trong đó mô sẹo tích tụ trong niêm mạc tử cung, đôi khi có thể xảy ra sau khi nong và nạo (D&C), sinh mổ hoặc điều trị u xơ tử cung. Sẹo tử cung ngăn cản sự tích tụ và bong tróc bình thường của niêm mạc tử cung.
  • Thiếu cơ quan sinh sản. Đôi khi, các vấn đề phát sinh trong quá trình phát triển của thai nhi dẫn đến thiếu các bộ phận của hệ thống sinh sản, chẳng hạn như tử cung, cổ tử cung hoặc âm đạo. Vì hệ thống sinh sản không phát triển đầy đủ nên không thể có chu kỳ kinh nguyệt sau này.
  • Bất thường về cấu trúc của âm đạo. Sự tắc nghẽn của âm đạo có thể ngăn chặn chảy máu kinh nguyệt có thể nhìn thấy được. Có thể có một màng hoặc thành trong âm đạo ngăn chặn dòng máu chảy ra từ tử cung và cổ tử cung.

3.6. Các yếu tố rủi ro

Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ vô kinh bao gồm:

  • Tiền sử gia đình. Nếu những phụ nữ khác trong gia đình bạn bị vô kinh, bạn có thể thừa hưởng cơ địa dễ mắc bệnh này.
  • Rối loạn ăn uống. Nếu bạn mắc chứng rối loạn ăn uống, chẳng hạn như chán ăn hoặc ăn vô độ, bạn có nguy cơ mắc chứng vô kinh cao hơn.
  • Luyện tập thể thao. Luyện tập thể thao quá mức có thể làm tăng nguy cơ vô kinh.
  • Tiền sử một số thủ thuật phụ khoa. Nếu bạn đã từng nạo phá thai , đặc biệt là liên quan đến thai kỳ, hoặc thủ thuật được gọi là thủ thuật cắt bỏ bằng điện nhiệt vòng (LEEP), nguy cơ bị vô kinh của bạn sẽ cao hơn.

Đến tháng có nên tập thể dục không và một số lưu ý từ chuyên gia

Luyện tập thể thao quá mức có thể làm tăng nguy cơ vô kinh

4. Biến chứng của mất kinh nguyệt

Mất kinh nguyệt có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm:

  • Vô sinh và các vấn đề về thai kỳ. Nếu bạn không rụng trứng và không có kinh nguyệt, bạn không thể mang thai. Khi mất cân bằng hormone là nguyên nhân gây ra chứng vô kinh, điều này cũng có thể gây sảy thai hoặc các vấn đề khác với thai kỳ.
  • Căng thẳng về mặt tâm lý. Việc không có chu kỳ kinh nguyệt như bạn bè đồng trang lứa có thể gây căng thẳng, đặc biệt là đối với những người trẻ đang trong giai đoạn trưởng thành.
  • Loãng xương và bệnh tim mạch. Hai vấn đề này có thể do không có đủ estrogen. Loãng xương là tình trạng xương yếu đi. Bệnh tim mạch bao gồm đau tim và các vấn đề về mạch máu và cơ tim.
  • Đau vùng chậu. Nếu vấn đề về giải phẫu gây ra tình trạng vô kinh, nó cũng có thể gây đau ở vùng chậu.

5. Chẩn đoán và xét nghiệm mất kinh nguyệt

Các bác sĩ có thể muốn thực hiện một số xét nghiệm, bao gồm:

  • Thử thai 
  • Xét nghiệm máu để kiểm tra nồng độ hormone và phát hiện rối loạn tuyến giáp hoặc tuyến thượng thận.
  • Xét nghiệm di truyền nếu bạn bị suy buồng trứng nguyên phát và dưới 40 tuổi.
  • Chụp MRI nếu bác sĩ nghi ngờ tuyến yên của bạn có vấn đề.
  • Siêu âm nếu bác sĩ nghi ngờ bạn có vấn đề về buồng trứng hoặc tử cung.

Những đối tượng nên chụp cộng hưởng từ MRI? - Y Khoa Diamond

Chụp MRI nếu bác sĩ nghi ngờ tuyến yên của bạn có vấn đề

6. Mất kinh nguyệt được điều trị như thế nào?

Nếu chu kỳ kinh nguyệt của bạn ngừng lại do mãn kinh, cho con bú hoặc mang thai, bác sĩ sẽ không cần phải điều trị.

Trong những trường hợp khác, phương pháp điều trị sẽ tùy thuộc vào nguyên nhân và có thể bao gồm:

  • Thực hiện chế độ ăn kiêng và tập thể dục giúp bạn duy trì cân nặng ở mức khỏe mạnh.
  • Kỹ thuật quản lý căng thẳng.
  • Thay đổi mức độ tập luyện.
  • Điều trị bằng hormone (thuốc) theo chỉ định của bác sĩ chăm sóc sức khỏe.
  • Phẫu thuật (trong những trường hợp hiếm hoi).

Ngoài ra, bác sĩ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể đề nghị một số phương pháp điều trị để giúp giảm các tác dụng phụ của chứng vô kinh:

  • Liệu pháp estrogen giúp giảm chứng bốc hỏa và khô âm đạo .
  • Bổ sung canxi và vitamin D giúp xương chắc khỏe.
  • Rèn luyện sức mạnh (nâng tạ hoặc thực hiện các động tác để tăng cường sức mạnh cơ bắp).

7. Làm thế nào để ngăn ngừa mất kinh nguyệt

Bạn có thể thực hiện một số lời khuyên sau để ngăn ngừa tình trạng mất kinh nguyệt:

  • Thực hiện chế độ ăn kiêng và tập thể dục phù hợp với sức khỏe của bạn.
  • Hãy chú ý đến chu kỳ kinh nguyệt của bạn (để biết liệu bạn có bị mất kinh hay không).
  • Đi khám phụ khoa thường xuyên, bao gồm khám vùng chậu và xét nghiệm Pap .
  • Ngủ đủ giấc và đều đặn.

Mất kinh nguyệt là một vấn đề có thể ảnh hưởng sâu rộng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của bạn. Hiểu biết về các nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị hiện đại không chỉ giúp bạn giải quyết tình trạng này hiệu quả mà còn giúp bạn chăm sóc sức khỏe sinh sản tốt hơn. 

Website: https://bbaelab.vn/ve-chung-toi/  

Shopee: https://shopee.vn/